Peristaltic Pump หรือ โฮสปั๊มเป็นปั๊มที่ใช้การบีบอัดของท่อยาง หรือพลาสติก ของไหลจะไหลมาตามท่อ ของไหลจะไม่มีการสัมผัสกับโลหะ จึงไม่มีการกัดกร่อน การไหลจะเป็นตามจังหวะการบีบอัดของลูกอัด (Roller on bearing) ต่อท่อ การไหลจึงไม่ต่อเนื่อง (Pulsation flow) ต้องใช้อุปกรณ์ลดการกระตุก (Pulse flow) ของการไหล (Pulsation dampener) เพื่อทำให้การไหลสม่ำเสมอขึ้น
รูปแบบและผลประโยชน์ในการใช้งาน
- “Roller on bearing” ได้ออกแบบให้ตัวลูกกลิ้งหมุนรอบตัวเองขณะทำงานซึ่งจะลดแรงเสียดทานระหว่างลูกกลิ้งและท่อยางทำให้ไม่ต้องใช้น้ำมันหล่อลื่นตลอดอายุการใช้งาน
- เหมาะสำหรับการนำไปใช้ในอุตสาหกรรมอาหารเนื่องจากจะไม่มีการปนเปื้อนของของเหลวกับน้ำมันหล่อลื่นในกรณีที่ท่อยางเกิดการแตกเสียหาย
- สามารถดูดของเหลวขึ้นมาในทางดูด (Suction lift)ได้สูงถึง 8.5 เมตร
- ปั๊มสามารถหมุนกลับทางได้โดยไม่ก่อให้เกิดความเสียหายใดๆ
- บำรุงรักษาง่าย มีอะไหล่คือท่อยางที่ต้องเปลี่ยนตามอายุการใช้งาน
- สามารถสูบจ่ายของเหลวที่มีความหนืดสูงและมีอนุภาคปะปนโดยที่คุณสมบัติของแข็งไม่เปลี่ยนรูป
ท่อ (Tubing) จะเลือกจากวัสดุที่เหมาะสมกับการใช้งาน ทนต่อความร้อน (Heat resistance) และการกัดกร่อนของสารเคมี (Chemical resistance) ทนต่อการกัดกร่อน และการขีดข่วน จากของไหลนั้นๆ และยังมีท่อที่ใช้กับอุตสาหกรรมอาหารได้ด้วย (FDA approved)
อัตราการไหลของสารตัวอย่างจะขึ้นกับขนาดของเส้นผ่านศูนย์กลางภายใน (Inside diameter) ของสายยางและจำนวนรอบของการหมุนของ Drive เพราะฉะนั้นต้องตรวจสอบอัตราการไหลก่อนจึงจะคำนวณขนาดของสายยางและ Drive ที่ต้องการได้ ซึ่งสายยางที่ใช้กับ Peristaltic Pump ส่วนใหญ่จะเป็นสายยาง Silicone หรือ สายยางสังเคราะห์พิเศษ ที่ทำมาใช้กับ Peristaltic Pump ได้ (ต้องทนการรีดได้ดี) และสามารถทนกับคุณสมบัติทางเคมีของสารตัวอย่างชนิดนั้นๆ ได้ด้วย
วัสดุทำท่อยาง (Hoses Material)
- NN ทำจาก Natural Isoprene เหมาะสำหรับของเหลวที่มีสามารถกัดเซาะเจือปน (Abrasive Liquid) ทนอุณหภูมิได้ถึง 85 °C
- NP ทำมาจาก Natural Isoprene (Food grade) ลักษณะคล้ายแบบ NN แต่เหมาะสำหรับใช้กับของเหลวประเภทอาหาร (ตามมาตรฐาน FDA)
- EP ทำจาก EPDM เหมาะสำหรับของเหลวจำพวกสารเคมีชนิดต่างๆ ทนอุณหภูมิได้ถึง 95 °C
- RF ทำจาก NBR (Food grade) เหมาะสำหรับของเหลวจำพวกน้ำมันและไขมันต่างๆ ทนอุณหภูมิได้ถึง 75 °C (ตามมาตรฐาน FDA)
- PH ทำจากยางผสม Polypropylene สังเคราะห์ เหมาะสำหรับของเหลวในอุตสาหกรรมยา ทนอุณหภูมิได้ถึง 135 °C (ตามมาตรฐาน FDA)
Peristaltic Pump เหมาะสำหรับสูบ-จ่าย ขนถ่ายของเหลวที่มีความหนืดสูง เช่นอุตสาหกรรมอาหาร กากตะกอนน้ำเสีย สีหรือการเคลือบ เซรามิค เหมืองแร่ การกรองแบบบีบอัด (Filter press) ที่มีความหนืดสูงถึง 62,000 cps หรือดูดโคลนตมปริมาตร 850 กรัมต่อลิตร ขนาดตะกอน 25-30 มม. สามารถดูดของเหลวขึ้นมาสูงถึง 8-9 เมตร
Peristaltic Pump เป็นปั๊มที่ถูกใช้งานกันมากมาย ทั้งในครัวเรือน เช่น ในเครื่องล้างจาน เครื่องซักผ้าบางรุ่น ในโรงงานอุตสาหกรรม เป็นส่วนประกอบในเครื่องจักร หลายๆ ประเภท เช่น เครื่องบรรจุ เครื่องทำความสะอาด หรืออยู่ในเครื่องมือวิทยาศาสตร์ เครื่องมือวัด อีกมากมาย และพบได้ในโรงพยาบาล เช่น เครื่องให้น้ำเกลือ หรือ เครื่องฉีดสารเข้าทางหลอดเลือด เครื่องมือแพทย์ และ ทันตกรรม
